Sách trắng (Whitepaper) là một tài liệu cung cấp thông tin thường được phát hành bởi một công ty hoặc tổ chức phi lợi nhuận để quảng bá hoặc làm nổi bật các tính năng của một giải pháp, sản phẩm hoặc dịch vụ.
Đang xem: Sách trắng ( white paper là gì, quy trình viết whitepaper hoàn hảo
1. Khái niệm
Sách trắng trong tiếng Anh là White Paper hoặc Whitepaper.
Sách trắng là một tài liệu cung cấp thông tin thường được phát hành bởi một công ty hoặc tổ chức phi lợi nhuận để quảng bá hoặc làm nổi bật các tính năng của một giải pháp, sản phẩm hoặc dịch vụ.
Sách trắng thường là một tài liệu bán hàng và marketing được sử dụng để lôi kéo hoặc thuyết phục khách hàng tiềm năng tìm hiểu thêm hoặc mua sản phẩm, dịch vụ, công nghệ hoặc phương pháp giải quyết vấn đề.
Sách trắng được thiết kế để được sử dụng như một công cụ marketing trước khi bán hàng; không phải là hướng dẫn sử dụng hoặc tài liệu kĩ thuật để hỗ trợ cho người dùng sau khi mua hàng.
Sách trắng cũng được chính phủ sử dụng như một phương pháp trình bày các chính sách và pháp luật; đo lường và đánh giá phản ứng của công chúng. Sách trắng cũng có thể là tài liệu kĩ thuật mô tả chi tiết một phát minh mới hoặc một sản phẩm được chào bán.
Mục đích của sách trắng là để quảng bá một sản phẩm, dịch vụ, công nghệ hoặc phương pháp nhất định và gây ảnh hưởng đến quyết định của khách hàng hiện tại và khách hàng tiềm năng. Nhiều sách trắng được thiết kế cho mục đích marketing B2B, ví dụ như giữa nhà sản xuất và nhà bán buôn hoặc giữa nhà bán buôn và nhà bán lẻ.
Sách trắng được sử dụng để thông báo và thuyết phục khách hàng rằng sản phẩm hoặc dịch vụ đang được chào bán là vượt trội trong việc giải quyết một vấn đề trong kinh doanh hoặc một trở ngại nào đó.
Nhìn chung, sách trắng thường có độ dài dài ít nhất 2.500 từ và được viết theo phong cách học thuật hơn các tài liệu marketing khác như brochure.
Việc sử dụng thuật ngữ “Sách trắng” sớm nhất được biết đến là với Chính phủ Anh và Sách trắng Churchill năm 1922. Hồi đó, nó được coi là phiên bản ít mở rộng hơn của sách màu xanh lam, cả hai thuật ngữ đều bắt nguồn từ màu của bìa của tài liệu.
Kể từ đó, sách trắng đã phát triển để trở thành người bạn tốt nhất của chủ doanh nghiệp. Không có phần tài liệu nào khác giải thích tốt hơn cho các nhà đầu tư của bạn:
Những vấn đề mà bạn đang tìm cách giải quyết là gì?Doanh nghiệp của bạn sẽ giải quyết những vấn đề đó như thế nào?Doanh nghiệp của bạn sẽ phát triển như thế nào trong tương lai?
1.1. Ví dụ về sách trắng
Sau đây là một số tiêu đề cho những sách trắng của Microsoft Azure: “Hướng dẫn khởi động cho Azure cho các tổ chức công nghệ thông tin”, “Tổng quan lưu trữ và phục hồi cho những người dùng mới của Azure”, “Kĩ năng điện toán đám mây và Ảnh hưởng của tổ chức”.
Tất cả các tài liệu này đều có sẵn trên trang web của Microsoft cho mọi người dùng và tập trung vào các khía cạnh của bộ sản phẩm dịch vụ đám mây Microsoft Azure.
Trái ngược với brochure, trọng tâm của các sách trắng này không nhằm mục đích bán hàng mà chúng đi sâu vào các chủ đề liên quan, như bảo mật đám mây, đám mây lai (hybrid cloud) và lợi ích kinh tế của việc sử dụng điện toán đám mây.
Thông qua việc đọc những sách giấy trắng này, khách hàng tiềm năng có thể hiểu rõ hơn lí do sử dụng Azure trong bối cảnh hệ sinh thái điện toán đám mây rất rộng.
Trong cơn sốt tiền điện tử vào giữa những năm 2010, các công ty tiền điện tử và các đợt phát hành tiền ảo ra công chúng lần đầu (ICO) thường phát hành sách trắng để lôi kéo người dùng và “nhà đầu tư” vào các dự án của họ.
2. Tầm quan trọng của sách trắng
Theo một số cuộc khảo sát được thực hiện vào năm 2009 bởi blog Savvy B2B Marketing “phần mềm dùng thử và sách trắng được sử dụng nhiều nhất, cùng với đó là một trong những hình thức nội dung hiệu quả nhất để nghiên cứu các vấn đề và giải pháp CNTT”.
Họ cũng đã hỏi các nhà đầu tư tiềm năng khác nhau và phát hiện ra rằng:
77% đã đọc ít nhất một whitepaper trong 6 tháng qua so với 68% trong cuộc khảo sát năm 2008 của họ.84% trong số họ đánh giá sách trắng là vừa phải đến cực kỳ ảnh hưởng khi đưa ra quyết định mua hàng công nghệ ”
Eccolo Media cũng đã thực hiện một số cuộc khảo sát vào năm 2013. Cuộc khảo sát bao gồm rất nhiều chủ đề tiếp thị nội dung – bao gồm những loại tài sản thế chấp nào được tiêu dùng thường xuyên nhất và được coi là có ảnh hưởng nhất – cũng như các giai đoạn của chu kỳ bán hàng mà chúng được cho là nhiều tính thuyết phục nhất.
Dưới đây là một số kết luận mà họ đã rút ra từ nghiên cứu của mình:
49% số người được hỏi khẳng định đã sử dụng sách trắng để đánh giá một giao dịch mua công nghệ, khiến nó trở thành loại nội dung được sử dụng thường xuyên nhấtSách trắng ra đời trước các nghiên cứu điển hình / câu chuyện thành công, tài liệu giới thiệu sản phẩm / bảng dữ liệu, hướng dẫn công nghệ chi tiết và tệp video / đa phương tiện là hình thức tiếp thị nội dung có ảnh hưởng nhấtSách trắng là hình thức nội dung tốt nhất trong giai đoạn trước khi bán khi các nhà đầu tư mục tiêu của bạn không biết về vấn đề bạn đang giải quyếtCứ 7 trong số 10 người được hỏi cho biết việc tiếp tục nhận nội dung từ nhà cung cấp sau khi bán hàng đã hoàn tất là rất quan trọng hoặc rất quan trọng. Sách trắng rõ ràng là loại nội dung được ưa thích nhất sau khi mua, tiếp theo là các nghiên cứu điển hình và hướng dẫn công nghệ.
Nếu những thống kê và con số này vẫn chưa thuyết phục bạn, thì hãy để chúng tôi đưa bạn quay ngược thời gian về năm 2008, khi một lập trình viên ẩn danh tên là Satoshi Nakamoto phát hành whitepaper của họ có tiêu đề “ Bitcoin: Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng ”.
Đó whitepaper không chỉ giới thiệu chúng ta đến Bitcoin , nó mở đường cho các cryptocurrencies khác và toàn bộ ngành công nghiệp ICO. Sách trắng đó đã làm cho mọi người biết đến công nghệ blockchain .
Sách trắng duy nhất đó đã định nghĩa cả một kỷ nguyên và đưa chúng ta đến một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la. Một whitepaper được viết tốt và được suy nghĩ kỹ lưỡng có thể cách mạng hóa toàn bộ ngành công nghiệp.
3. Sách trắng đối với tiền điện tử
Đối với Crypto, Whitepaper là một bản thảo mô tả chi tiết về dự án ICO (Initial Coin Offering – phát hành token lần đầu) mà một công ty hay một nhóm nhà phát triển sẽ thực hiện, giúp nhà đầu tư hiểu hơn và có một cái nhìn tổng quan về dự án, từ đó đưa ra quyết định có nên đầu tư vào dự án này hay không?
Nếu một dự án ICO được giới thiệu mà không có Whitepaper thì bạn cần đặt ra nghi vấn “có nên tham gia dự án này không?“, với cá nhân tôi thì tôi sẽ không tham gia vào một dự án thiếu tính minh bạch như vậy.
4. Một bản sách trắng – whitepaper cần có những gì?
Tôi đã bắt gặp khá nhiều dự án ICO có những bản sách trắng “ngẵn cũn”, “không rõ ràng” và “thiếu chuyên nghiệp”, vậy tức là không phải dự án nào có Whitepaper cũng đáng để đầu tư. Ở đây, tôi cần nói rõ ràng, Whitepaper chỉ là một yếu tố trong rất nhiều yếu tố để đánh giá về một dự án ICO tiềm năng đáng để tham gia đầu tư mà thôi.
Xem thêm: Chết Trùng Tang Là Gì – Nguyên Nhân Bị Trùng Tang, Cách Hoá Giải
Để viết được một bản Whitepaper cho một dự án ICO không hề đơn giản, nó đòi hỏi người viết phải là một chuyên gia trong lĩnh vực marketing, kinh tế Token, Blockchain và về chính lĩnh vực thực tế mà dự án đó hướng đến. Một Whitepaper hoàn chỉnh và đầy đủ nên có các thông sau:
Vấn đề trong thị trường hiện tạiGiải pháp và sản phẩm đưa raTình hình cạnh tranh và kích thước thị trườngCách thức hoạt động của Token và các trường hợp sử dụngMốc thời gian phát triển và khởi chạy (RoadMap)Chiến lược ICOSố lượng token phát hànhPhân bổ token như thế nàoGiá TokenGiới hạn thị trường (Hardcap và Softcap)Các giai đoạn mở bán ICOHình thức thanh toánKế hoạch phát hành TokenƯu đãi về quyền sở hữu tokenĐội ngũ phát triển, cố vấn và các đối tácCác vấn đề pháp lý của TokenChiến lược quảng bá dự án
4. Nên tìm kiếm điều gì trong một whitepaper?
4.1. Công nghệ
Điều quan trọng nhất là giải pháp đề xuất (kỹ thuật) của dự án đối với một vấn đề thực tế, cho một thị trường đủ lớn có liên quan. Sẽ không có gì khác biệt nếu nó có một thứ gì đó mới hoặc ứng dụng tốt hơn công nghệ hiện có.
Nếu vấn đề mà họ đang cố gắng giải quyết không cần giải quyết, thì có khả năng lớn dự án sẽ thất bại hoặc đã được thiết lập chỉ để kiếm tiền. Nó không nên là một giải pháp “phi tập trung hóa” cho một vấn đề đã được giải quyết một cách ‘tập trung”, mà không cần blockchain hoặc tiền điện tử.
Cảnh báo về scam: Hãy để ý những từ thông dụng phổ biến chỉ được sử dụng để gây nhầm lẫn cho bạn, mà không thực sự giải thích bản chất của dự án.
4.2. Đội ngũ
Những người đứng sau dự án là điều rất quan trọng trong việc khiến cho nó thành công. Kiểm tra đội ngũ và cố vấn của họ một cách kỹ lưỡng. Kinh nghiệm trước đây của họ là gì? Giáo dục của họ? Họ có tham gia vào các dự án khác không? Hãy đặt câu hỏi nếu bạn nghi ngờ.
Cảnh báo về scam: Quét mạng internet và Linkedin cho các thành viên trong đội ngũ và xác minh rằng họ thực sự đủ tiêu chuẩn. Đừng quên google hình ảnh của họ, nếu có, để xem họ có hợp pháp không và không được sao chép từ một dự án/trang web khác.
Đã có tin đồn về các dự án lừa đảo đã sao chép các bản xem trước hình ảnh UI/UX từ các công ty khác. Đồng thời xác minh dự án đối tác đã tuyên bố hợp tác, vì một số dự án lừa đảo khác bị nghi ngờ là đang quảng cáo quan hệ đối tác giả hoặc tự photoshop thành hình ảnh với các thành viên hội đồng quản trị của đối tác.
4.3. Lộ trình
Phát triển kỹ thuật luôn mất nhiều thời gian hơn so với hứa hẹn, nhưng một lộ trình cụ thể sẽ cho bạn ý tưởng về việc họ có đang thực tế về mục tiêu của mình hay không.
Nếu mainnet được thiết lập để phân phối trong một năm nữa, đó có thể là một khoản đầu tư rủi ro hơn khi xem xét môi trường tiền điện tử thay đổi nhanh chóng và các dự án (tương tự) khác xuất hiện.
Cảnh báo về scam: Nếu lộ trình tuyên bố rằng một mainnet sẽ được phân phối trong vòng một vài tháng, thì điều đó sẽ rất tuyệt, nhưng cũng có thể cho thấy họ chỉ đang cố gắng kiếm tiền nhanh chóng (trừ khi họ bắt đầu con đường phát triển trước cả STO) .
4.4. Phân bổ token
Điều cần tìm là số lượng token họ sẽ đưa ra. Liệu các token sẽ bị khóa (vesting) cho các thành viên trong đội ngũ? Họ sẽ đốt các token chưa bán? Họ có thể mang thêm token bất cứ khi nào họ quyết định làm như vậy không?
Hay họ đang phát hành dần các token mới tại thời điểm đã đặt? Có tỷ lệ lạm phát không? Cơ chế đồng thuận là gì? Đó là tất cả các yếu tố cần xem xét khi bạn đầu tư.
Thông thường việc phân bổ token tốt nhất cho các nhà đầu tư là các dự án có nguồn cung cấp token thấp, vì vậy bạn sẽ nhận được ‘miếng bánh’ lớn hơn khi bạn đầu tư. Nhưng điều này phụ thuộc mạnh mẽ vào các yếu tố khác.
Cảnh báo về scam: Đây là một yếu tố khó, nhưng nó có thể cho bạn ý tưởng về việc họ có thực tế về dự án hay không, hoặc họ chỉ đang muốn kiếm nhiều tiền. Nếu tổng nguồn cung cấp và giá cả của họ dẫn đến giá trị vốn hóa thực sự cao, bạn nên nghi ngờ về ý định của họ.
4.5. Tuân thủ SEC
SEC sẽ phát hành hướng dẫn về phân tích token chứng khoán. Điều này cho phép token chứng khoán được cấu trúc theo quy định về chứng khoán, do đó, quyền lợi của người nắm giữ token có thể tương tự như những người mua cổ phiếu trong một công ty giao dịch công khai.
Bạn có thể kiểm tra với đội ngũ để xem liệu có phải đã nộp hồ sơ SEC hay không, và đọc các quy tắc của SEC để xác nhận rằng STO đang đi đúng hướng.
4.6. Phần còn lại
Nhiều thứ khác trong một whitepaper có thể là một sự phá vỡ thỏa thuận cho các nhà đầu tư thông minh. Các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn của người nắm giữ token là gì?
Vai trò của token trong dự án là gì? Bạn có thể sử dụng token cho một sản phẩm nhất định không, hay chúng giống như cổ phần trong một công ty? Có nhiều nhà đầu tư bán hàng tư nhân lớn có ảnh hưởng đến các đội ngũ không, hay các token được phân phối cho nhiều nhà đầu tư nhỏ hơn? Chiến lược marketing của họ là gì?
Cảnh báo về scam: Có rất nhiều thứ có thể là tín hiệu “báo động”. Phải đảm bảo xác minh bất kỳ thông tin nào trên trang web và phương tiện truyền thông xã hội của họ.
Nó trông thật hay họ chỉ đang sử dụng những từ ngữ trống rỗng, lời chứng thực giả tạo và bot phương tiện truyền thông xã hội? Có tuyên bố đáng ngờ nào hay không?
Ví dụ: IOTA (hoàn toàn không phải là scam) đã tuyên bố một quan hệ đối tác với Microsoft, thực sự chỉ là một nhánh nhỏ – Office 365. Hãy nhận biết các khiếu nại rằng sản phẩm của họ có thể được sử dụng trong bất kỳ cửa hàng hoặc với mọi ngân hàng.
Cảnh giác với các kế hoạch ponzi như Bitconnect, với lợi tức đầu tư được hứa hẹn cho việc nắm giữ mã thông báo của họ. Đôi khi họ bành trướng cùng “những con cá voi” đã đầu tư từ trước.
Luôn luôn kiểm tra địa chỉ đóng góp và cố gắng truy lại những con cá voi lớn đó, để chắc chắn rằng nó không phải là đội ngũ tự đóng góp cho chính họ, giả vờ rằng họ đã “bắt được” các nhà đầu tư.
5. Kết luận
Cuối cùng, bạn phải cảm thấy một chút phấn khích sau khi đọc whitepaper. Bạn phải có niềm tin vào ‘lý do và cách thức’ của dự án và đội ngũ đằng sau đó.
Bạn muốn đặt tiền của mình trong tay một dự án đáng tin cậy với một con đường rõ ràng phía trước. Rất nhiều dự án hóa ra là scam ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Nhưng sau khi xem xét kỹ hơn những lời hứa mà họ đã đưa ra trong các tài liệu của mình, họ sẽ xây dựng dự án của mình như thế nào và họ dự định làm cho nó thành công, nên các nhà đầu tư sẽ dễ dàng hơn để phát hiện ra “những dấu hiệu lừa đảo”.
Xem thêm: Tuyệt Mệnh Là Gì – Gợi Ý Cách Hóa Giải Hướng Tuyệt Mệnh Cho Gia Chủ
Tất nhiên, có nhiều yếu tố khác có thể dẫn đến kết luận rằng một dự án không phải là một khoản đầu tư vững chắc, nhưng nghiên cứu whitepaper là một trong những cách dễ tiếp cận nhất để bạn có thể tự mình xác minh.