Cuối 2018 và đầu 2019 cộng đồng, báo chí thi nhau nói về STO như 1 trend sẽ đổ bộ và thay thế ICO.Bạn đang xem: Sto là gì
Nhưng cho tới khi IEO được Binance khởi xướng thông qua Binance Launchpad thì hầu như không thấy báo chí nhắc tới STO gì nữa.
Đang xem: Sto là gì, những Điều bạn cần biết về sto
Giờ đã là Q4 2019, khi mà IEO đã giảm nhiệt, trend trading phái sinh (derivatives) đang lên và xu hướng gọi vốn mới chưa được định hình rõ ràng.
Chưa rõ sau IEO thì hình thức gọi vốn nào sẽ lên ngôi, nhưng STO sớm muộn gì cũng sẽ phổ biến và được sự chấp nhận của cả cộng đồng và các nhà làm luật. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng mình tìm hiểu về STO cũng như tiềm năng và cơ hội đầu tư vào nó trong thời gian tới.
Mục lục bài viết
STO là gì?
STO (Security Token Offering) là hình thức gọi vốn thông qua việc bán token cho các nhà đầu tư. Hình thức này phần nào đó giống với ICO (Initial Coin Offering) nhưng có điểm khác biệt ở chỗ, trong ICO hay IEO, các coin/token không đại diện cho tài sản hay cổ phiếu (hữu hình) nào của dự án. Còn trong STO, các token là security tokens (hay các token chứng khoán) nó có thể đại diện cho stocks, bond, funds, real estate,.. của dự án, công ty đó.
Dựa trên lượng security token nắm giữ, các nhà đầu tư sẽ nhận được dividends (cổ tức), lợi nhuận (từ hoạt động của công ty), cổ phần, hoặc bất kỳ hoạt động nào sinh ra lợi nhuận của công ty, dự án. Do vậy STO phần nào đó giống với IPO truyền thống, nhưng các token được phát hành bởi blockchain, nên nó cũng mang những ưu điểm của blockchain & smart contract, tạo nên lợi thế hơn so với cả ICO và IPO.
Ở phần dưới mình sẽ giải thích rõ hơn, thông qua các số liệu liên quan tới STO.
Trong hệ sinh thái của STO gồm các thành phần sau:
STO Platform: Là các dự án cho phép token hoá và phát hành các security tokens để triển khai STO
STO Projects: Các dự án phát hành security token (token chứng khoán) của riêng họ. Họ phát hành thông qua việc sử dụng dịch vụ của các STO Platform
STO exchange: là các sàn cho phép giao dịch các security token kể trên.
Security Token (token chứng khoán) là gì?
Security Token hay token chứng khoán là các token được phát hành thông qua hình thức STO. Các Security token thường được phát hành bởi các nền tảng (dự án) chuyên biệt phát hành STO như Swarm, Polymath, Lition, Own, Securitize,..
Một token được gọi là security token khi thoả mãn đủ các điều kiện sau:
Token đó phải là 1 sản phẩm đầu tư tài chính
Các khoản đầu tư phải được đưa tới công ty hoặc tổ chức
Các nhà đầu tư có kỳ vọng sở hữu token đó để kiếm lợi nhuận
Lợi nhuận kỳ vọng được tạo ra bởi bên thứ 3
Đặc điểm của STO
Đầu tiên mình muốn nói tới các vấn đề tồn tại của ICO.
Một trong số những nhược điểm của hình thức ICO, hay IEO là các token được bán ra không gắn với bất kỳ giá trị của nào của công ty.
Không có điều khoản ràng buộc nào về việc các dự án gọi vốn phải có trách nhiệm với các nhà đầu tư.
Những người nắm giữ nhiều token ICO, hoặc dự án có thể bán tháo, hoặc đẩy giá token mà không bị kiểm soát hoặc chịu trách nhiệm.
Và quan trọng nữa là trong hình thức ICO, các nhà đầu tư hầu như không được pháp luật bảo vệ.Điểm hình là một số dự án ICO huy động vốn xong team bỏ trốn, hoặc brearish dump giá token của họ khiến nhà đầu tư thiệt hại nhưng cũng không ai đứng ra giải quyết. Ví dụ như: Onecoin, GRX, Bitconnect, Regalcoin, ..
STO sinh ra để giải quyết các vấn đề kể trên.
Ưu điểm của STO
STO mang lại lợi ích cả cho các nhà đầu tư và những nền tảng phát hành STO
Với các nhà đầu tư (Investors):
Giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tưCác dự án, công ty phát hành qua STO đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Chúng ta có thể coi đây là màng lọc đầu tiên để loại bỏ các dự án lừa đảo, scam. Các dự án phát hành STO không hoàn thành đúng lộ trình Roadmap có thể bị phát theo luật pháp.Ví dụ như Blockstack là dự án đã được SEC (Uỷ ban chứng khoán Hoa Kỳ) chấp thuận cho bán token theo quy định A+ (cấp độ này chỉ dưới IPO).
Tiếng nói của các nhà đầu tưSở hữu Security Token đồng nghĩa với việc anh em sở hữu 1 phần dự án, công ty đó. Vì vậy, nó cũng đại diện cho tiếng nói của các investors, càng nắm giữ nhiều token thì tầm ảnh hưởng của nhà đầu tư càng lớn.
Nhiều nhà đầu tư có thể tham giaViệc đầu tư cổ phiếu theo hình thức truyền thống, sẽ giới hạn lượng người tham gia ở các quốc gia khác nhau, cũng như yêu cầu mức vốn tối thiểu cần có để bắt đầu. Nhưng với STO thì rào cản về khoảng cách, vị trí địa lý, sẽ được xoá bỏ. Và nó cho phép các nhà đầu tư ở nhiều nơi tham gia với số vốn tối thiểu nhỏ cũng có thể tham gia với nhiều dự án STO khác nhau.
Giảm chi phí trung gian, phí vận hànhDo các token được phát hành trên blockchain và sử dụng smart contract, nên nó loại bỏ đáng kể các trung gian như brokers, ngân hàng, cũng như các bên luật.
Tăng tính thanh khoảnDo xoá bỏ được khoảng cách cũng như điều kiện tham gia đầu tư, nhiều nhà đầu tư có thể tiếp cận và giao dịch. Từ đó tạo nên tính thanh khoản cao cho thị trường này.
Với các nền tảng phát hành STO:
Có bộ khung chuẩn để thiết kế nền tảng có thể dựa vào đó để phát triển các sản phẩm STO phù hơp.Ví dụ: Lition là dự án STO nền tảng tuân thủ theo tiêu chuẩn GDPR (General Data Protection Regulations) mà nghị viện EU đã ban hành.
Security Token cũng sẽ mang những ưu điểm của blockchain như có thể được lập trình thông qua smart contract. Việc này tối ưu hơn hẳn các sản phẩm stocks, hay bonds truyền thống.
Nhược điểm của STO
Tất nhiên STO cũng có những nhược điểm của nó, đặc biệt ở giai đoạn đầu tiên này:
Chưa có khung pháp lý rõ ràng.Ở trên mình có nhắc tới các token chứng khoán được ban hành sẽ tuân theo các quy định pháp luật, nhưng thực tế khung pháp lý chưa rõ ràng. Chúng ta mới chỉ đang hiểu ngầm với nhau và áp nó cho hình thức STO giống IPO.
Áp lực cho các dự ánDo phải tuân thủ các quy định pháp lý, nên nếu dự án gặp khó khăn, hoặc thay đổi lộ trình thì các dự án sẽ phải chịu trách nhiệm. Từ đó tạo áp lực cho công ty.
Hạn chế của Security TokenDo là token chứng khoán, nên sẽ hạn chế về tính năng, đặc biệt là nó còn phải tuân thủ theo quy định pháp luật. Sẽ rất khó để sử dụng security token như 1 utility token (token tiện ích) trong hệ sinh thái của dự án.
Một điểm khó đối với các dự án muốn gọi vốn dưới hình thức STO nữa, đó là: các token chứng khoán (Security token) được phát hành với giá trị gắn với tài sản của công ty. Việc này có nghĩa là:
Tổ chức phát hành đó phải được đăng ký hoạt động, phải là công ty được pháp luật chứng nhận
Công ty phải có tài sản. Tài sản đó có thể là cơ sở vật chất, hoặc doanh thu lợi nhuận từ hoạt động công ty đó.
Mà thường là các start up mới bắt đầu hoạt động, hoặc thậm chí mới bắt đầu xuất hiện ý tưởng muốn triển khai gọi vốn đề lấy tiền hoạt động tiếp. Như vậy họ không có lợi nhuận, cũng không có sẵn lượng tài sản đáng kể để định giá token dựa vào lợi nhuận đó.
Do vậy đây là 1 cản trở rất lớn đối với các start-up muốn kêu gọi vốn qua hình thức STO.
So sánh STO vs ICO
Về mặt token:
STO sẽ phát hành ra các token chứng khoán
ICO thường phats hành các Utility token
Định giá token:
STO: Giá của các security token được định giá theo tài sản công ty
ICO: Giá token được quyết định ban đầu bởi team dev
Về mặt pháp luật:
STO được pháp luật bảo vệ (đang xây dựng khung pháp lý)
ICO thì không có, và thậm chí còn bị hạn chế ở một số quốc gia
Tài sản thế chấp:
STO: Có, nó có thể là tài sản công ty, chứng khoán, cổ phiếu,..
ICO: Không
Một sự khác biệt khác rất lớn giữa các token STO và ICO là về số lượng. Các security token gắn với giá trị thực của công ty, nên nó có nguồn cung giới hạn (tất nhiên không công ty nào có tài sản, hoặc giá trị vô biên). Trong khi đó, các utility token của các dự án ICO thì không bắt buộc điều này. Việc số lượng token và nguồn cung giới hạn hay không phụ thuộc vào cách thiết kế của đội ngũ team dev.
So sánh các dự án STO vs ICO
Số liệu bên dưới được mình tổng hợp từ cuối tháng 12/2018 để so sánh giữa tốc độ tăng trưởng của các dự án STO so với ICO.
(Research đó của mình có đăng trong group Telegram của gocnhintangphat.com tại đây https://t.me/gocnhintangphat.com_community)
Ở phần dưới mình sẽ đưa ra số liệu về tốc độ tăng trưởng của các dự án STO.
Xem thêm: Spaceship Là Gì – Nghĩa Của Từ Spaceship Trong Tiếng Việt
Tình hình STO hiện tại thông qua các con số
Dưới đây mình trích dẫn số liệu của STOCheck,
Các dự án STO
Phân loại dự án theo nhóm đầu tư:
Nhóm Company Equity (cổ phần công ty) đang được quan tâm nhiều nhất. Chiếm tới 52.44% tổng lượng dự án gọi vốn STO. Điều đó chứng tỏ các nhà đầu tư quan tâm nhiều tới giá trị, tài sản thật của công ty đang có. Các nhóm Participation Certificate, Equity Funds cũng được quan tâm nhiều.
Phân loại theo các ngành nghề:
Riêng trong đó, Financial Services (các dịch vụ tài chính) chiếm tới khoảng ⅓ tổng lượng dự án STO. Ngay sau đó là bất động sản Real Estate và nhóm Technology. Với 3 nhóm đầu tiên này, ta thấy sự quan tâm của các investors cũng giống như trong thị trường truyền thống: bất động sản, công nghệ, dịch vụ tài chính luôn là các nhóm ngành được ưu tiên đầu tư trước tiên của nhiều người.
Qua đó cho thấy STO đã bắt đầu có sự quan tâm, tham gia của những nhà đầu tư truyền thống. Đây chính là tín hiệu đáng mừng và cho thấy STO đang đi đúng hướng (thu hút các nhà đầu tư truyền thống).
Thêm 1 số liệu khác từ Inwara, 1 công ty chuyên cung cấp số liệu, báo cáo phân tích thị trường trong crypto.
Nếu xét về số lượng dự án phát hành thông qua hình thức STO, con số này vẫn còn quá nhỏ bé so với số lượng hàng ngày dự án ICO từ 2017 tới giờ. Nhưng ở đây mình muốn nói tới tốc độ tăng trưởng. Chỉ sau 1 năm, từ Q1 2018 tới Q1 2019, lượng dự án phát hành dưới hình thức STO đã gấp hơn 3.3 lần.
Con số này phản ánh STO đang dần được biết tới nhiều và các dự án bắt đầu cân nhắc tới lưa chọn STO là hình thức gọi vốn.
Tiềm năng của STO
Như mình đã phân tích ở phần Nhược điểm của STO, hình thức gọi vốn với token chứng khoán này không phù hợp với tất cả các dự án. Các startup non trẻ chưa có sản phẩm hoạt động, chưa có doanh thu sẽ không thoả mãn điều kiện để phát hành STO.
Hình thức STO phù hợp với các công ty, doanh nghiệp đã đi vào hoạt động & có doanh thu, tức là doanh nghiệp, công ty đó là thực, hoạt động thực. Cũng vì đặc điểm này mà STO được coi là lợi thế hơn hẳn so ICO vốn được cho là rất nhiều dự án lừa đảo, scam,..
Như vậy các dự án, công ty hay tổ chức đã có sản phẩm, doanh thu đều là khách hàng tiềm năng của STO. Số lượng các doanh nghiệp như vậy là bao nhiêu, chúng ta cùng tham khảo số liệu cung cấp bởi OwnMarket.
Giá trị equity toàn cầu đặt 74 nghìn tỉ USD năm 2018, và dự kiến (của The World Bank) sẽ đặt 100 nghìn tỉ USD.
Trên toàn thế giới có khoảng 420 – 530 triệu doanh nghiệp MSME (Micro, Small, và Medium Enterprises – các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ tới vừa). Trong đó 30% trong số họ sử dụng các dịch vụ tài chính bên ngoài, nhưng không hoàn toàn hiệu quả. Và tổng lượng tín dụng cho nhu cầu của các doanh nghiệp này ước tính từ $2.1–2.5 nghìn tỉ USD.
Với các dịch vụ tài chính bên ngoài kém hiệu quả, giả sử 10% số doanh nghiệp tiếp cận để huy động vốn với giải pháp STO thì đã giúp tăng gấp đôi lượng vốn hoá thị trường crypto hiện tại. Chưa kể rằng các số liệu kể trên có thể đã lớn hơn ở thời điểm hiện tại.
Giải pháp STO có thể xem như con đường đưa chứng khoán truyền thống, doanh nghiệp truyền thống vào thế giới blockchain và áp dụng những ưu điểm của nó để dần thay thế, cải tiến cho nền kinh tế tài chính truyền thống.
Thách thức đối với STO
Một số thách thức mà STO đang gặp phải đó là:
Khung pháp lý chưa rõ ràng
Sự chấp nhận của cộng đồng, gồm cả các dự án, công ty truyền thống và các nhà đầu tư.
Các công cụ, dịch vụ, nền tảng phát hành STO cần phải được form lại thành tiêu chuẩn.
Trong số các thách thức trên, 2 điều cuối cùng theo mình là bình thường, và chúng ta cần có thời gian để cộng đồng hiểu cũng như giải pháp STO được hoàn chỉnh.
Về vấn đề luật, các dự án, cũng như các nền tảng phát hành cần chứng minh được cho các nhà làm luật về tính minh bạch, tiềm năng cũng như lợi thế của STO.
Ngay từ giai đoạn đầu tiên này, khi mọi thứ còn sơ khai mới chính là cơ hội đầu tư tốt cho chúng ta. Vậy cơ hội đó như thế nào?
Cơ hội đầu tư STO
Blockchain vẫn được xem là công nghệ mới và đầy tiềm năng. STO hình thức gọi vốn với security tokens gắn liền với công nghệ này cũng còn rất mới mẻ.
Đặc điểm ở giai đoạn này là:
Chưa có khung pháp lý rõ ràng
Nhiều tổ chức muốn đi đầu, chiếm lĩnh thị phần STO như Polymath, Swarm, Harbor, Own Market,… nhưng chưa có bên nào vươn lên thực sự
Thị trường chưa biết và hiểu nhiều về Blockchain & STO
Vì vậy chúng ta cần thêm 1 thời gian nữa để các yếu tố trên trở nên chín muồi, rõ ràng hơn. Tuy nhiên, ở vị thế 1 nhà đầu tư và mong muốn kiếm lợi nhuận từ thị trường, theo mình ngay ở giai đoạn vẫn còn rất non trẻ của STO này lại là cơ hội tốt để tìm hiểu và tham gia đón đầu xu hướng này.
Hai hướng đầu tư, chính là:
Security Token (token chứng khoán) của các dự án đã phát hành STO
Các nền tảng hỗ trợ phát hành STO (tiềm năng)
Đầu tư vào các Security Token
Đây là nhóm các dự án sử dụng giải pháp phát hành token STO, và token của họ là Security. Tức là token này tương ứng với 1 phần giá trị công ty.
Vì là giá trị token gắn liền với giá tỉ công ty, nên tiêu chí để chọn lựa các dự án tốt cũng tương tự như anh em chọn và đánh giá các công ty truyền thống:
Công ty có EPS (Earnings per share) & lợi nhuận năm tăng trưởng liên tục
Cổ tức được trả đều đặn
Cung cầu, tiềm năng và volume thị trường ngách mà công ty đó đang hoạt động
..
Các tiêu chí lựa chọn này chắc đã quen thuộc với các anh em từng tham gia thị trường chứng khoán. Với các anh em mới bắt đầu tìm hiểu thì có thể tham khảo trên nhiều phương tiện truyền thông.
Đầu tư vào các nền tảng phát hành STO
Đây là nhóm các dự án nền tảng và cho phép hỗ trợ các dự án, công ty khác phát hành STO.
Ở giai đoạn còn sơ khởi và chưa thành hình rõ ràng này, theo mình rất cần các dự án nền tảng phát hành STO. Và đây chính là cơ hội đầu tư cho chúng ta.
Dưới đây là một số dự án cho phép phát hành STO (gocnhintangphat.com đều đã có bài viết) cũng như những đặc điểm nổi bật của họ, anh em có thể tham khảo trong bảng sau.
Ta thấy các dự án này cũng chung xu hướng với nhiều dự án crypto khác trong mùa down trend nửa cuối 2018 tới giờ.
Riêng đối với các dự án nền tảng cung cấp giải pháp phát hành STO, đặc biệt ở giai đoạn đầu này, chúng ta sẽ cần 1 giải pháp hoàn chỉnh để giúp các dự án có nhu cầu phát hành và vận hành:
Đảm bảo về mặt pháp lý để cho phép phát hành token chứng khoán
Giải pháp token hoá (tokenization)
Hỗ trợ các chương trình promote, market quảng cáo bán STO tới community
Hỗ trợ thị trường market để giao dịch các security token
Công cụ quản lý portfolio và cung cấp thông tin tới cho các nhà đầu tư, hoặc các dự án phát hành STO
Danh sách trên là các gợi ý cho anh em để tự tìm hiểu và đánh giá về các dự án dựa trên các tiêu chí kể trên.
Chú ý:
Anh em cũng chú ý rằng, token của các nền tảng phát hành STO này thường là các Utility token (các token tiện ích dùng trong nền tảng của họ) chứ không phải là security token. Vì vậy các tiêu chí đầu tư vào các token này cũng là các tiêu chí đầu tư vào ICO.
Anh em có thể tham khảo lại các tiêu chí đầu tư ICO tại bài viết chi tiết sau của gocnhintangphat.com. https://gocnhintangphat.com/dau-tu-ico-la-gi
Tổng kết
Chúng ta đang ở Q4 2019 và rõ ràng là STO không phải là trend trong năm 2019 như dự đoán của nhiều người. Nhưng quan sát cả thị trường thì chúng ta vẫn thấy có các dự án tập trung xây dựng sản phẩm cho STO và các nỗ lực để có được khung pháp rõ ràng hơn cho việc phát hành token chứng khoán.
Giai đoạn này, là cơ hội rất tốt cho các nhà đầu tư tìm hiểu và chuẩn bị cho nó trước khi cả thị trường đều biết tới trend STO.
Xem thêm: Mô Tả Công Việc Technical Leader Là Gì, Công Việc Của Tech Lead Như Thế Nào
Anh em có câu hỏi nào về STO? theo anh em khi nào STO sẽ chính thức được mọi người đón nhận. Hãy comment ý kiến của anh em phía dưới bài viết để chúng ta cùng thảo luận.