Đơn Bào Là Gì – Nghĩa Của Từ Đơn Bào Trong Tiếng Việt

Qua bài viết dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về sản xuất đạm đơn bào từ nấm men:

ĐẠM ĐƠN BÀO LÀ GÌ?

Cụm từ “protein đơn bào” (Single Cell Protein – SCP) được dùng lần đầu tiên bởi giáo sư Carol Wilson nhằm chỉ protein có nguồn gốc từ vi sinh vật (Ware, 1977).

Đang xem: Đơn bào là gì, nghĩa của từ Đơn bào trong tiếng việt

Protein đơn bào (hay đạm đơn bào) dùng để chỉ các tế bào vi sinh vật đã chết, được sấy khô (Israelidis, 2003).

Đạm đơn bào là thuật ngữ gọi theo quy ước dùng để chỉ nguồn protein thu được từ vi sinh vật. Phân biệt với protein đa bào là protein thu được từ động vật và thực vật.

Người tiên phong nghiên cứu và xây dựng công nghệ này là nhà khoa học người Đức – Max Delbruck và các cộng sự của ông cách đây gần một thế kỉ. Họ là người đầu tiên chú ý đến giá trị của các nấm men rượu dư thừa trong việc tạo nguồn thức ăn cho vật nuôi.

Trong chiến tranh thế giới thứ nhất, người Đức đã thay thế phân nửa nguồn protein quan trọng bằng nấm men. Vì các nấm men rượu từ công nghiệp sản xuất bia không đủ để đáp ứng nhu cầu protein thức ăn.

Sau khi chiến tranh Thế giới thứ nhất kết thúc, sự quan tâm của người Đức đến nấm men đã giảm xuống nhưng đến 1936, người ta tiếp tục sử dụng nấm men rượu và một số loài nấm men khác, đặc biệt là các loài được nuôi cấy với số lượng lớn để làm thức ăn bổ sung cho con người và động vật. Kể từ đó, ưu điểm của việc nuôi cấy nấm men trong môi trường giàu dinh dưỡng và điều kiện hiếu khí đã được nghiên cứu và nhanh chóng trở thành một phương pháp sản xuất nguyên liệu thức ăn trên quy mô lớn.

TẠI SAO VIỆC SẢN XUẤT ĐẠM ĐƠN BÀO LẠI TRỞ THÀNH VẤN ĐỀ “NÓNG” VÀ CẦP THIẾT?

Để sản xuất đạm động vật đòi hỏi phải tiêu tốn nhiều nguồn tài nguyên. Quá trình sản xuất chăn nuôi cần một lượng thực phẩm, nước, đất, năng lượng… đáng kể. Trên thực tế, để sản xuất 1 pound thịt bò (gần 0,5kg) cần tiêu tốn trên 6,8 lít nước.

Xem thêm: Cầm Trịch Là Gì, Nghĩa Của Từ Trích, Cầm Trịch Nghĩa Là Gì

Sản xuất đạm đơn bào được đánh giá là thân thiện với môi trường và tiết kiệm tài nguyên hơn, thậm chí hơn cả so với các loại đạm từ thực vật khác, như đậu nành và cây gai dầu. Điều này làm cho “đạm đơn bào” trở thành nguyên liệu tuyệt vời cho một thế giới “xanh”.

CÁC NHÓM VI SINH VẬT DÙNG TRONG SẢN XUẤT ĐẠM ĐƠN BÀO

Nấm mốcNấm menTảoVi khuẩn

Trong đó nhóm vi sinh vật nấm men được nghiên cứu, ứng dụng sớm và sử dụng rộng rãi nhất trong sản xuất đạm đơn bào vì những ưu điểm sau đây:

Là nhóm nấm đơn bào, sinh sản, nảy chồi, dị dưỡngTrong tế bào nấm men chứa hầu hết các chất cần thiết cho cơ thể (protein, lipid, enzyme, vitamin…)Khả năng sinh khối cao, phù hợp với sản xuất công nghiệp

Đạm nấm men được trồng trên các vật chất công nghiệp – nông nghiệp như rỉ mật đường, tinh bột, bột gỗ… ở nhiệt độ 30-340C, pH từ 3.5-4.5, đồng thời bổ sung các chất dinh dưỡng, muối khoáng.

GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CỦA ĐẠM ĐƠN BÀO THU ĐƯỢC TỪ NẤM MEN

Đạm nấm men rất giàu protein, vitamin đặc biệt là vitamin nhóm BĐạm nấm men gần giống với protein động vật, chứa khoảng 20 acid amin (trong đó có 9 acid amin thiết yếu, đây là các acid amin mà cơ thể không thể sản xuất, mà phải lấy từ các nguồn thực phẩm giàu protein). Ngoài ra đạm nấm men có thành phần acid amin cân đối hơn lúa mì và các hạt ngũ cốc khác, kém chút ít so với sữa và bột cá…

Các chủng nấm men thường được sử dụng cho người và gia súc: E. vernailis, S.cerevisiae, C.tropicalis…

TIÊU CHUẨN CHỌN CHỦNG NẤM MEN TRONG SẢN XUẤT ĐẠM ĐƠN BÀO

Có khả năng đồng hóa nhiều nguồn cacbon khác nhau.Có thể phát triển môi trường có nồng độ chất khử caoPhát triển nhanh, sức đề kháng cao với nồng độ CO2Sinh khối chứa nhiều chất dinh dưỡng có giá trị (hàm lượng protein cao, nhiều vitamin quý, nhiều acid amin thiết yếu…)Kích thước tế bào tương đối lớn dễ dàng tách bằng li tâm.Chịu được nhiệt độ cao, ít làm biến đổi môi trường.

SẢN XUẤT VÀ SỬ DỤNG ĐẠM ĐƠN BÀO TRONG SẢN XUẤT THỨC ĂN CHĂN NUÔI LÀ NGÀNH CÔNG NGHIỆP TƯƠNG LAI

Dùng đạm đơn bào trong ngành thức ăn chăn nuôi có khả năng bù đắp cho sự thiếu hụt của thành phần có nguồn gốc động vật, thực vật và giảm nhu cầu bột cá trong thức ăn thủy sản. Và sẽ trở thành một công nghệ đầy hứa hẹn, đạm đơn bào đang được sản xuất thương mại bởi một số công ty và ngày càng thu được nhiều kết quả khả quan trên nhiều loài thủy sản, bao gồm cá hồi và tôm. Những nghiên cứu này cho thấy rõ ràng tác động tích cực của việc đưa sản phẩm này vào chế độ dinh dưỡng thức ăn chăn nuôi và sẽ là sản phẩm được ứng dụng rộng rãi.

Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức trong việc mở rộng quy mô sản xuất và tính kinh tế của sản phẩm, nhưng nhiều tiến bộ trong những năm qua để tìm ra các chủng mới, phát triển các quy trình mới và thử nghiệm thành công trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi là rất đáng khích lệ đối với sản phẩm đạm đơn bào.

Tài liệu tham khảo:

Chử Thị Huyền, Trần Thị Hạnh, Lê Thị Thanh Ngân, Nguyễn Thị Hương, Nguyễn Thị Lương. Các vi sinh vật sản xuất SCP.

Trần Thị Thanh. Công nghệ vi sinh. Tái bản lần thứ ba. NXB Giáo Dục

Nguyễn Xuân Thành, Nguyễn Bá Hiên, Hoàng Hải, Vũ Thị Hoan. Giáo trình vi sinh vật học công nghiệp. NXB Giáo Dục

Lương Đức Phẩm. Nấm men công nghiệp. NXB Khoa học Kỹ Thuật.