Tọa độ là một tập hợp được sắp các con số nhằm xác định vị trí của một vật trong không gian, một phần tử trong hệ thống. Toạ độ được sử dụng vật lý và toán học.
Đang xem: Độ dời là gì, vật lý phổ thông vật lý phổ thông
Trong vật lý tọa độ thường được kí hiệu làx.
Ngoài ra, để dễ quản lý, người ta còn đánh dấu tọa độ theo từ trạng thái.
Ví dụ:
xo: tọa độ đầu tiên của vật.
x1: tọa độ tại vị trí thứ 1.
x2: tọa độ tại vị trí thứ 2.
Đơn vị tính:m
Khái niệm:
Độ dời trong chuyển động thẳng là hiệu số giữa hai tọa độ.
Độ dời có thể âm, có thể dương, cũng có thể bằng không tùy thuộc vào từng trường hợp.
Đơn vị tính:m
a/Định nghĩa:
Vận tốc trung bình là thương số giữa độ dời vật di chuyển được và thời gian di chuyển hết độ đời đó.
b/Công thức
vtb=∆x∆t=x2-x1t2-t1
Chú thích:
Vtb: vận tốc trung bình của vật (m/s).
Δx: độ dời của vật (m).
Δt: thời gian chuyển động của vật (s).
x2, x1: tọa độ của vật ở vị trí 1 và 2 (m)
t2, t1: thời điểm 1 và 2 trong chuyển động của vât (s)
Lưu ý
+ Vận tốc trung bình có thể âm hoặc dương tùy theo cách chọn chiều dương. Khi chọn chiều dương cùng chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị dương .Ngược lại , khi chọn chiều dương ngược chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị âm.
+ Vận tốc trung bình qua hai tọa độ có độ lớn giống nhau trong mọi hệ quy chiếu.
+ Một vật đi A đến B rồi từ B về A thì vận tốc trung bình trên cả quá trình bằng không dù đi trên đoạn đường với vận tốc khác nhau. Lúc này vận tốc trung bình không thể hiện được mức độ nhanh chậm của chuyển động.
vtbA→B→A=x2-x1t=xA-xAt=0
Phương trình tọa độ của vật trong chuyển động thẳng đều.
Xem thêm: Mba Là Gì? Cấu Trúc Một Chương Trình Mba Là Gì Học Mba Tại Việt Nam Cần Điều Kiện Gì
x=xo+v.t
1.Chuyển động thẳng đều
a/Định nghĩa : Chuyển động thẳng đều là chuyển động của vật có chiều và vận tốc không đổi , quỹ đạo có dạng đường thẳng.
Ví dụ: chuyển động của vật trên băng chuyền, đoàn duyệt binh trong những ngày lễ lớn.
Quân đội Nga duyệt binh kỉ niệm ngày chiến thắng 9/5
2.Phương trình chuyển đông thẳng đều
a/Công thức :
x=x0+vt-t0
b/Chứng minh :
Chọn chiều dương là chiều chuyển động , gốc thời gian là lúc xuất phát
Vật xuất phát tại vị trí x ,quãng đường đi được sau t:S=vt
Mặc khác độ dời của vật :∆x=x-x0
Hình ảnh minh họa cho công thứcx=xo+v.t
Vật chuyển động thẳng đều theo chiều dương nên
S=∆x⇒vt=x-x0⇒x=x0+vt
t tính từ lúc bắt đầu chuyển động
Chú thích:
x: Tọa độ của vật tại thời điểm t (m).
xo: Tọa độ ban đầu của vật ở thời điểm t=0s.
v: Vận tốc của vật (m/s).
v>0: Cùng hướng chuyển động.
v0: Ngược hướng chuyển động.
t: Thời gian chuyển động của vật (s).
Vận tốc trung bình
Vtb=ΔxΔt=x2-x1t2-t1
a/Định nghĩa:
Vận tốc trung bình là thương số giữa độ dời vật di chuyển được và thời gian di chuyển hết độ đời đó.
b/Công thức
vtb=∆x∆t=x2-x1t2-t1
Chú thích:
Vtb: vận tốc trung bình của vật (m/s).
Δx: độ dời của vật (m).
Δt: thời gian chuyển động của vật (s).
x2, x1: tọa độ của vật ở vị trí 1 và 2 (m)
t2, t1: thời điểm 1 và 2 trong chuyển động của vât (s)
Lưu ý
+ Vận tốc trung bình có thể âm hoặc dương tùy theo cách chọn chiều dương. Khi chọn chiều dương cùng chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị dương .Ngược lại , khi chọn chiều dương ngược chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị âm.
+ Vận tốc trung bình qua hai tọa độ có độ lớn giống nhau trong mọi hệ quy chiếu.
+ Một vật đi A đến B rồi từ B về A thì vận tốc trung bình trên cả quá trình bằng không dù đi trên đoạn đường với vận tốc khác nhau. Lúc này vận tốc trung bình không thể hiện được mức độ nhanh chậm của chuyển động.
Xem thêm: Ukm Là Gì ? Ý Nghĩa Của Từ Ukm Nghĩa Của Từ Ừ
vtbA→B→A=x2-x1t=xA-xAt=0
Vận tốc trung bình
vtb=∆x∆t
Khái niệm:
Vận tốc trung bình là thương số giữa độ dời của chất điểm và độ biến thiên thời gian.