Thuật ngữ Yips trở nên thông dụng là nhờ Tommy Armour – một nhà vô địch golf, và sau này trở thành huấn luyện viên golf- để giải thích những khó khăn đã khiến anh phải từ bỏ thi đấu.Bạn đang xem: Yips là gì
Khi mô tả Yips, nhiều tay golf đã sử dụng những thuật ngữ như bị giật, bị loạng choạng, bị hốt hoảng, bọi thúc mạnh. Yips thực sự là những cử động không tự ý của bàn tay và cổ tay khiến người chơi không thể đánh bóng được, ngay cả với những tay golf chuyên nghiệp nhất.
Đang xem: Yips là gì, nghĩa của từ yips trong tiếng việt nghĩa của từ yips trong tiếng việt
Mặc dù phần lớn những người chơi golf coi Yips chỉ đơn giản là sự mất bình tĩnh trước cú đánh chủ chốt, song nghiên cứu cho thấy không phải chỉ có vậy. Khoa học nghiên cứu cho rằng đây là một vấn đề về rối loạn trung lực khu trú (liên quân đến thần kinh). Nhưng nhiều người cho rằng nó là do sự lo lắng về thành tích. Một số người lại cho rằng nó là hậu quả của cả hai nguyên nhân trên.
Yips thường hay xảy ra nhất trong những cú đánh ngắn hơn 2 mét, và ít xảy ra hơn khi trong phát bóng hoặc cú đánh bóng bằng gậy sắt. Tần suất xuất hiện Yips liên quan với sự chính xác ở những cú gạt bóng.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng trước những cú gạt bóng như nhau, những người chơi bị Yips có mức lo âu tương đương với người không bị Yips. Tuy nhiên, những người bị Yips cũng có vẻ có nhịp tim trung bình nhanh hơn và tăng hoạt động cơ ở cổ tay và họ thường cầm gậy chặt hơn. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng bệnh này đến rồi đi, hay xảy ra hơn trong lúc thi đấu và những cuộc chơi có sự cạnh tranh cao. Người ta ước tính rằng Yips làm tăng thêm khoảng 4 đến 7 gậy đánh cho điểm số gậy trung bình của 1 vòng golf 18 lỗ đối với người mắc bệnh này.
Trong mố số ít những người chơi golf, Yips có thể lan sang cả hai tay và những phần khác của cơ thể như cánh tay, vai, cẳng chân, bàn chân, cổ, hàm hoặc thậm chí cả mí mắt.
Những ai thường bị YIPS?
Một nghiên cứu sơ bộ cho thấy rằng hơn 25% số người chơi golf khao khát chiến thắng sẽ bị Yips vào một lúc nào đó trong sự nghiệp thi đấu. Những tay golf đã chơi 25 năm hoặc hơn là dễ bị nhất. Mặc dù nguyên nhân chính xác của Yips vẫn chưa được xác định, một số người chơi golf bị bệnh này do những thay đổi sinh hóa trong não thường đi kèm với sự lão hóa. Việc sử dụng quá mắc các cơ và nhu cầu phải phối hợp và tập trung mạnh mẽ có thể khiến bệnh nặng thêm. Theo một cuộc kiểm tra mô hình tư duy của những người bị Yips cho thấy rằng bệnh hay gặp hơn ở những tay golf nói rằng những suy nghĩ hoặc tưởng tượng ngoài ý muốn thường làm họ mất tập trung trước khi đánh. Hiện tượng Yips có lẽ không chỉ gặp ở những người chơi golf. Những bệnh thần kinh và lo âu tương tự cũng ảnh hưởng đến các vận động viên khác, nhạc sĩ, nhân viên y tế- như nha sĩ- và những người khác. Điều này có thể xảy ra với những cầu thủ bóng chuyền đột nhiên đánh hỏng một đường chuyền rất dễ, một nghệ sĩ đột nhiên thấy các ngón tay cứng lại và không chịu nghe lời khi biểu diễn hay một y tá khó hoàn thành một thủ thuật căng thẳng.
Xem thêm: Tiki Taka Là Gì ? Tìm Hiểu Điều Cơ Bản Tạo Nên Chiến Thuật Chơi Bóng Hiệu Quả
Các nguyên nhân tiềm tàng
Rối loạn trương lực cơ khu trú
Rối loạn trương lực cơ khu trú thường xảy ra ở những người phải liên tục lặp lại một tư thế bất thường kéo dài. Một số rối loạn trương lực cơ khu trú là đặt trưng cho công việc, nghĩa là chúng chỉ xuất hiện khi thực hiện những công việc cụ thể, như chứng chuột rút của nhà văn hoặc vận động viên bơi.
Ở những người chơi golf,Yips có thể là một rối loạn đặc trưng cho công việc trong đó động tác đánh hoặc vung gậy golf gây giật, sai tư thế hoặc run làm phá vỡ động tác. Như với những dạng rối loạn trương lực cơ khu trú khác, lo âu và căng thẳng có thể làm triệu trứng nặng hơn.
Một số ví dụ về những dạng rối loạn trương lực cơ khu trú khác thường xảy ra ở người lớn gồm: Vẹo cổ do co thắt, chứng co thắt mí mắt, chứng nói khó do co thắt, chứng chuột rút ở nhà văn, lo âu về thành tích. Bất cứ người nào ở trong mọi tình huống phải 'trình diễn' và là tâm điểm của sự chú ý đều biết rằng thành tích bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố chứ không chỉ là tình trạng thể lực đơn thuần.
Những tay golf bị Yips cho biết bệnh thỉnh thoảng xảy ra lúc luyện tập, thường trong những trận đấu cạnh tranh căng thẳng, cho thấy áp lực và stress càng lớn thì người chơi càng dễ bị Yips. Rất tiếc là vấn đề này không thể được giải quyết hay mất đi dù bạn dùng thuốc kê đơn để làm giảm lo âu.
Theo một nghiên cứu, 10 tay golf nghiệp dư trong những tình huống giống hệt nhau trên sân golf có mức lo âu tương tự nhau. Những tay golf thực hiện kém thường xử lý nhiều hoạt động ở não trái hơn não phải. Trong khi đó những tay golf pro sử dụng cả hai bên não như nhau, khai thác được lợi thế lớn của tính sáng tạo ở não phải. Một mách giúp của các nhà khoa học để sử dụng cả hai bán cầu não thì hãy tưởng tượng ra hình ảnh trước mặt và suy nghĩ tích cực.
Xem thêm: ” Tưởng Thưởng Là Gì – Tưởng Thưởng Nghĩa Là Gì
Bạn có thể làm gì?
Cho đến khi có thêm các nghiên cứu, thì nguyên nhân chính xác của yips vẫn còn phần nào bí ẩn. Nhưng yips có thể là nguyên nhân suy sụp của tay golf nghiêm túc. Vậy người chơi golf phải làm gì trong trong trường hợp này? Không may là hiện chưa có cách chữa khỏi yips, mạc dù có khả nhiều sản phẩm được quảng cáo là làm được điều này Mặc dù một số người đã thành công với những kỹ thuật sau, song khi chưa có thêm hiểu biết về chứng bệnh phức tạp này, thì không gì đảm bảo. Sẽ có ích nếu bạn liên hệ với một huấn luyện viên có thể giúp hướng dẫn bạn sử dụng một hoặc nhiều chiến lược sau: Đổi cách cách cầm gậy:
Một số người chơi golf đã giảm được yips nhờ đổi cách cầm gậy hoặc đổi gậy, làm giảm sức căng ở những cơ bị sử dụng quá mức. Nếu bạn bị yips khi dùng gậy và cách cầm gậy chuẩn, bạn có thử một trong những thay đổi sau: Cách cầm gậy chuẩn: Tay phải đặt ở phía dưới tay trái, với hai ngón tay cái thẳng hàng với nhau. (cách cầm này áp dụng cho những người chơi golf thuận tay phải và có thể cần điều chỉnh cho những người chơi golf thuận tay trái). Thay đổi: – Cầm gậy đổi tay: Tay trái đặt dưới tay phải – Cầm gậy kiểu Langer: Được đặt theo tên của tay gôn hai lần vô địch là Bernhard Langer, người đã sử dụng cách cầm gậy này để khắc phục những cơn yips định kỳ. Tay trái cầm cán gậy ở dưới thấp, và gióng cho cán gậy thẳng hàng với cẳng tay trái. Tay phải nắm nhẹ vào cẳng tay trái bên trên cổ tay. Cầm gậy kiểu “vắt vẻo trên yên ngựa”: Được sử dụng bởi nhà vô địch golf Sam Nead. Đứng đối diện với lỗ, bóng nằm ở phía bên phải của cơ thể. Tay trái cầm gậy ở gần đầu gậy. Đặt tay phải thấp hơn trên cán gậy, lòng bàn tay hướng về phía lỗ. Cúi người ra trước, gạt gậy về bên phải, lướt qua phía trước cơ thể. Gậy dài hơn: Gậy đánh dài hơn có thể giúp bạn sử dụng cánh tay và vai nhiều hơn và ít sử dụng bàn tay và cổ tay hơn trong quá trình đánh. Tất cả ở trong đầu bạn Nếu vấn đề của bạn là tinh thần nhiều hơn thể chất, bạn có thể thử các kỹ thuật rèn luyện tinh thần, bao gồm thư giãn, tưởng tượng, đặt ra mục tiêu hoặc suy nghĩ tích cực. Những kỹ thuật này giúp làm giảm lo âu, tăng sự tập trung và làm giảm nỗi lo về yips.