Trong thương mại quốc tế, hàng rào kỹ thuật trong thương mại hay còn gọi là các “rào cản kỹ thuật đối với thương mại” (technical barriers to trade – TBT) là các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật mà một nước áp dụng đối với hàng hoá nhập khẩu và/hoặc quy trình nhằm đánh giá sự phù hợp của hàng hoá nhập khẩu đối với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đó (còn gọi là các biện pháp kỹ thuật – biện pháp TBT).
Đang xem: Hiệp Định tbt là gì, vì sao hiệp Định này lại cần thiết
Hằng ngày, trên thời sự thường điểm qua những thông tin kinh tế như: Nhật Bản thu hồi trên 18.000 chai tương ớt Chinsu của Công ty Masan (Việt Nam) do vượt quá nồng độ chất bảo quản cho phép; Bỉ từ chối một lô hàng cá da trơn đông lạnh của Việt Nam; Nga tạm ngừng nhập khẩu cá tra, basa Việt Nam; thủy sản của Việt Nam nhập khẩu vào Liên minh châu Âu (EU) bị từ chối do không đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm;…Đó chính là những thách thức lớn về thị trường thương mại quốc tế do các hàng rào kỹ thuật trong thương mại từ các nước nhập khẩu gây ra, khiến việc xuất khẩu hàng hóa sang một quốc gia khác trở nên khó khăn hơn. Hàng rào kỹ thuật được sử dụng hầu hết ở tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm và nông sản bởi đây là hàng hóa ảnh hưởng đến sức khỏe con người nên cần được quan tâm. Vậy Hàng rào kỹ thuật trong thương mại là gì? Việc thông hiểu kiến thức về “hàng rào kỹ thuật” sẽ giúp ích cho doanh nghiệp bạn.
Hàng rào kỹ thuật trong thương mại là gì?
Theo Quyết định số 46/2017/QĐ-TTg ngày 24 tháng 11 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ : “TBT (Technical Barriers to Trade) là hàng rào kỹ thuật trong thương mại được thể hiện dưới hình thức các biện pháp có tính kỹ thuật bắt buộc áp dụng để bảo đảm an toàn, vệ sinh, sức khỏe con người, bảo vệ động vật, thực vật, môi trường; bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia, quyền lợi của người tiêu dùng và các yêu cầu thiết yếu khác được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn được viện dẫn bắt buộc áp dụng trong văn bản quy phạm pháp luật hoặc quy trình đánh giá sự phù hợp do các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền ban hành”.
Trong thương mại quốc tế, hàng rào kỹ thuật trong thương mại hay còn gọi là các “rào cản kỹ thuật đối với thương mại” (technical barriers to trade – TBT) là các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật mà một nước áp dụng đối với hàng hoá nhập khẩu và/hoặc quy trình nhằm đánh giá sự phù hợp của hàng hoá nhập khẩu đối với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đó (còn gọi là các biện pháp kỹ thuật – biện pháp TBT).
Các biện pháp kỹ thuật này về nguyên tắc là cần thiết và hợp lý nhằm bảo vệ những lợi ích quan trọng như sức khoẻ con người, môi trường, an ninh… Vì vậy, mỗi nước thành viên WTO đều thiết lập và duy trì một hệ thống các biện pháp kỹ thuật riêng đối với hàng hoá củamình và hàng hoá nhập khẩu.
Tuy nhiên, trên thực tế, các biện pháp kỹ thuật có thể là những rào cản tiềm ẩn đối với thương mại quốc tế bởi chúng có thể được sử dụng vì mục tiêu bảo hộ cho sản xuất trong nước, gây khó khăn cho việc thâm nhập của hàng hoá nước ngoài vào thị trường nước nhập khẩu. Do đó, chúng còn được gọi là “rào cản kỹ thuật đối với thương mại”
Ví dụ về hàng rào kỹ thuật trong thương mại
Dưới đây là một vài ví dụ cụ thể về “hàng rào kỹ thuật trong thương mại” giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn.
Ví dụ 1: Hàng rào kỹ thuật trong thương mại từ quy định nhãn mác mới của liên bang nga tháng 4 năm 2019 liên bang nga công bố áp dụng quy định dán nhãn điện tử số 792P cho một số loại hàng hóa nhập khẩu trong đó có sản phẩm dệt may, da giầy được áp dụng theo lộ trình năm 2019 và 2020.
Đây là quy định dán nhãn bắt buộc đối với hàng hóa lưu thông trong lãnh thổ Nga sẽ áp dụng cho mặt hàng giày dép và dệt may. Với quy định mới này các doanh nghiệp xuất khẩu quần áo giày dép từ Việt Nam sang Nga sẽ phải đầu tư thay đổi nhãn mác, mỗi sản phẩm phải có 1 mã đăng ký riêng và phải được đăng ký với cơ quan hải quan Nga.
Xem thêm: Hướng Dẫn Sử Dụng Tính Năng Wps Mode Là Gì Và Cách Sử Dụng Nút Này Để Kết Nối
Ví dụ 2: Hương nhang Việt Nam xuất khẩu sang Ấn Độ bị chặn lại bởi quy định mới về cấp phép nhập khẩu, theo đó để xuất khẩu sang Ấn Độ các doanh nghiệp nhập khẩu hương nhang và các chế phẩm khác phải xin giấy phép nhập khẩu từ bộ công thương Ấn Độ.
Tuy nhiên, Bộ công thương Ấn Độ vẫn chưa đưa ra hướng dẫn về thủ tục cấp phép nhập khẩu cũng như thời gian cấp phép. Theo phản ảnh của các đối tác nhập khẩu hương nhang tại Ấn Độ chưa có doanh nghiệp nào xin được giấy phép nhập khẩu. Theo các chuyên gia Việt Nam, sản phẩm hương nhang chưa được cấp phép xuất khẩu vào thị trường Ấn Độ do giá thành hương nhang Việt Nam quá rẻ so với giá thành sản xuất hương nhang của Ấn Độ, mức giá này làm ảnh hưởng đến ngành sản xuất hương nhang khiến nhiều doanh nghiệp sản xuất hương nhang của Ấn Độ đóng cửa.
Tháng 8 năm 2019, có khoảng 300 container hương nhang Việt Nam bị chặn lại vì vướng quy định cấp phép nhập khẩu, hơn 100 doanh nghiệp mắc kẹt, 2,5 vạn lao động mất việc làm.
Làm sao để doanh nghiệp Việt Nam vượt qua hàng rào kỹ thuật của các nước nhập khẩu?
Đa số các biện pháp kỹ thuật ở các thị trường nhập khẩu được áp dụng một cách ổn định, thường xuyên và liên tục (không phải biện pháp bất thường và cũng không mang tính trừng phạt). Hàng hoá nhập khẩu từ tất cả các nguồn đều phải đáp ứng các yêu cầu này. Vì vậy, về nguyên tắc, đối với doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu, không có biện pháp phòng tránh hay đối phó mà chỉ có biện pháp duy nhất là tuân thủ.
Việc tuân thủ các biện pháp này đôi khi đòi hỏi những thay đổi quan trọng không chỉ đối với hàng hoá thành phẩm xuất khẩu mà cả quá trình nuôi trồng, khai thác nguồn nguyên liệu đến quy trình chế biến, đóng gói, vận chuyển sản phẩm. Đây là việc khó nhưng phải làm bởi nếu không đáp ứng các điều kiện kỹ thuật, hàng hoá “lỗi” có thể bị từ chối nhập khẩu. Nghiêm trọng hơn, trong một số trường hợp, nếu việc vi phạm xuất hiện quá nhiều và khó kiểm soát, nước nhập khẩu có thể tăng cường các biện pháp kiểm soát hoặc thậm chí cấm nhập khẩu hàng hóa tương tự từ tất cả các doanh nghiệp của nước xuất khẩu liên quan (dù một số doanh nghiệp không vi phạm).
Nếu doanh nghiệp bạn đang có kế hoạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ của mình, doanh nghiệp bạn nên thường xuyên giữ liên lạc và cập nhật liên tục cập nhật các thông báo về các TBT của quốc gia cụ thể đó áp dụng cho bạn và lập kế hoạch khắc phục chúng.
Xem thêm: Đồng Đẳng Là Gì ? Đồng Phân Là Gì? Đồng Phân Là Gì
gocnhintangphat.com hy vọng rằng các doanh nghiệp Việt Nam cố gắng vượt qua những hàng rào kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa cạnh tranh thâm nhập sâu vào các thị trường thương mại quốc tế, sánh vai cùng cường quốc năm châu. Bên cạnh đó, để không bị thua ở chính trên sân nhà thì các doanh nghiệp nên hiểu biết về những tiêu chuẩn, quy chuẩn trong nước tránh bỡ ngỡ khi gặp phải những tiêu chuẩn, quy chuẩn mà nước nhập khẩu yêu cầu.