Khi đọc những tác phẩm văn học, chúng ta hầu như biết đến tiểu thuyết, thơ, truyện ngắn, truyện dài… là nhiều. Một số còn tìm hiểu thêm cả tản văn, tùy bút, tạp kí… Nhưng có một thể loại văn học khá nhỏ bé, khẽ nép mình bên các anh chị ở trên, tủi thân vì ít ai để ý nâng niu giống như cái tên của nó: “ Đoản văn ”
Vì thế, chủ đề mới mà Góc tò mò muốn giới thiệu với mọi người hôm nay chính là tìm hiểu thuật ngữ : Đoản văn là gì?
“ Đoản ” trong nghĩa Hán – Việt là “ Ngắn ”. “Văn” trong từ “Đoản Văn” không chỉ mang ý nghĩa là chỉ riêng văn học (thơ, truyện, tùy bút, tản văn,…) mà bao gồm cả các tài liệu, văn bản, giáo án,…
Đoản văn có thể là một đoạn văn, một vài câu trích dẫn trong một câu chuyện hoặc văn bản nào đó, hoặc là cả một cốt truyện ngắn.
Đang xem: Đoản văn là gì, cách viết Đoạn văn, Đoản văn nghĩa là gì
Tuy nhiên, sự khác biệt cơ bản giữa đoản văn và đoạn văn ngắn là đoản văn dù đứng chung trong cả một bài văn, một câu chuyện, một văn bản hay tách riêng độc lập thì đoản văn luôn giữ nguyên một ý nghĩa và không bao giờ thay đổi thông tin muốn truyền đạt. Còn đoạn văn ngắn thì có thể giữ nguyên, cũng có thể thay đổi ý nghĩa hoặc không đầy đủ ý nghĩa khi đứng độc lập một mình.
Dạng đoản văn phổ biến là dưới hình thức một bài văn hoàn chỉnh với độ dài của nó thường không quá một ngàn từ. Ranh giới giữa truyện ngắn và đoản văn là rất mong manh. Truyện ngắn tuy rất ngắn nhưng có thể có một vài chương, hồi. Đoản văn thì không phân chia chương, hồi, chỉ có một mạch liên tục từ khi bắt đầu đến kết thúc một nội dung.
Nội dung của đoản văn thường khá tự do, có thể là một câu chuyện hoặc một cảm xúc không tên nhưng gãy gọn, hoàn chỉnh, có mở đầu và kết thúc. Thậm chí có cả nhân vật và câu thoại, thế nhưng câu chuyện của đoản văn chỉ đơn giản và ngắn gọn, không cần phức tạp sâu xa.
Đoản văn có lẽ vẫn chưa được nhiều tác giả, nhà văn Việt Nam phát huy tích cực . Những bạn trẻ chúng tôi tiếp xúc với thể loại này thông qua ngôn tình Trung Quốc. Nhưng hiện nay thì một số tác giả Việt đã sáng tác nhiều hơn về dạng này, mà trong đó tôi thấy ấn tượng với tập sách “ Ngày qua bóng ngày ” của nhà văn, nhà thơ, nhà báo Lê Minh Quốc.
Có Thể Bạn Quan Tâm: CCCM Là Gì ? Nguồn Gốc CCCM Có Tục Tĩu?
“ Ngày qua bóng ngày ” là tập hợp nhiều câu chuyện ngắn bao gồm những hồi ức tuổi thơ của tác giả, tình yêu với mảnh đất Sài Gòn, là lời kể về một số nhà văn có tiếng trong làng văn Việt, tình thầy trò, tình bạn ngày xưa của các tác giả với nhau, có khi là bình luận câu chữ trong truyện dài tiểu thuyết, rộng hơn là suy ngẫm về thơ văn Việt Nam hiện nay rồi mở rộng ra cả giáo dục… Mỗi một câu chuyện tuy ngắn ngủi nhưng chứa đầy tâm tư, nỗi niềm trăn trở của Lê Minh Quốc.
Tuy nhiên đó chỉ là nét chấm phá tiêu biểu, bởi số lượng các đoản văn Việt hiện tại vẫn chưa nhiều và chưa gây được tiếng vang. Giữa một rừng những tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện dài, kịch, thơ ca…vốn dĩ đã và đang làm say mê bạn đọc thì người em út đoản văn này có lẽ vẫn còn phải mất khá lâu mới khắng định được vị trí của mình.
Một vài ví dụ về đoản văn:
Có Thể Bạn Quan Tâm: Văn Biểu Cảm Là Gì?
Một Đoản Văn Mà Tôi Thử Sáng Tác
“ Em làm sao vậy ? ”
“ Ừ thì em có làm sao đâu.”Minh thở dài khi thấy Linh lại có dáng vẻ giận dỗi. Anh và nàng yêu nhau mới có được mấy tháng, nên để hiểu được nàng anh thấy thật gian nan. Linh có giọng nói thật ngọt ngào dễ nghe, ở nàng còn pha trộn một chút hóm hỉnh và nhìn nàng lại còn quyến rũ lạ thường. Nhưng Linh hay muốn được anh yêu chiều lắm, ừ thì anh cũng cố gắng làm vui lòng nàng. Ai bảo anh đổ nàng quá làm chi.
“ Đợt này anh kẹt tiền quá. Thôi đừng giận anh nữa nha. Anh sẽ có một món quà tặng bù em sớm thôi mà. Đợi anh nha. ”
Linh ngúng nguẩy chẳng ư hử gì. Minh hi vọng là nàng sẽ sớm hết giận anh.
Thế mà Linh nhanh chóng không còn giận anh thật. Vì nàng kiên quyết nói lời chia tay.
Xem thêm: Weeaboo ( Wibu Là Gì ? Là Xu Thế 2021 Dùng Để Ám Chỉ Ai
Có Thể Bạn Quan Tâm: Waifu Là Gì? Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Của “Waifu”
“ Anh không có tiền thì đừng quen bạn gái. ”
Linh chỉ ném cho anh một câu như thế. Những lần đi chơi, cái nhẫn mà Minh tặng nó chẳng bù đắp được sự thiệt thòi không – có – quà trong ngày sinh nhật của Linh.
Minh sững sờ, nhưng trên hết là cảm giác nhục nhã, bị xúc phạm. Tuy nhiên, anh vẫn làm tròn bổn phận của một người đàn ông yêu bạn gái mình – anh tặng nàng một cái đồng hồ nữ. Đó là quà chia tay.
Hai tháng sau, anh không còn giận Linh nữa mà chỉ toàn là nỗi nhớ người yêu quyến rũ ngọt ngào ngày xưa ấy. Minh hồi hộp hỏi thăm tình hình, và tin tức được đưa đến rằng – Linh đã có người yêu mới thay thế anh rồi.
Linh lại còn nhờ người nhắn gửi tới anh : “ Có không giữ, mất đừng tìm. ”
Khổ quá cơ, anh đã cố gắng giữ rồi đấy chứ. Thế mà vẫn mất đấy thôi.
Rồi giờ thì hay rồi, bị đá văng chẳng thương tiếc, lại còn ôm cả đống nợ. Chi phí những lần đi chơi, đưa tiền, mua quà cho bạn gái….
Không biết Linh đã từng day dứt gì không ? Liệu nàng có cảm thấy mình là một đứa con gái đào mỏ không ?
Chỉ biết rằng Linh đang hạnh phúc bên tình mới. Còn Minh thì ôm đầu, ngậm ngùi đắng cay.
-00- HẾT -00-
Đoạn văn trên nếu xét về mặt nội dung chỉ có từng ấy thôi cũng khá trọn vẹn rồi, còn nếu được xem là một đoạn trích từ truyện ngắn có nội dung sâu hơn, mở rộng hơn khi kể về chuyện tình yêu trong cuộc đời nam chính thì lại càng thú vị. Đó chính là cái hay của đoản văn đấy.
Kết Luận
Vậy là chúng ta đã biết thêm người em út trong làng văn học – Đoản văn là gì rồi phải không ?. Tôi mong những ai yêu viết lách sẽ có nhiều đoản văn hay, thậm chí là những tác phẩm văn học để đời làm đa dạng và sống động cho văn học hiện đại Việt Nam. Nhưng phải đậm chất Việt Nam – chứ không phải sặc mùi ngôn tình Trung Quốc.