Lạm dụng chất có thể được định nghĩa đơn giản là việc sử dụng gây hại ở bất kỳ các chất nào nhằm mục đích thay đổi tâm trạng. “Chất” ở đây có thể bao gồm rượu và các loại ma túy khác ( hợp pháp hoặc không hợp pháp) cũng như một số chất hoàn toàn không phải ma túy.
Đang xem: Substance abuse là gì, nghĩa của từ drug abuse trong tiếng việt
Substance abuse can simply be defined as a pattern of harmful use of any substance for mood-altering purposes. “Substances” can include alcohol and other drugs (illegal or not) as well as some substances that are not drugs at all.
Từ “Lạm dụng” xuất hiện khi bạn sử dụng một chất nào đó không nhằm một mục đích hợp lý hoặc không được khuyến khích sử dụng hay khi bạn dùng nó nhiều hơn toa đã được kê.
“Abuse” can result because you are using a substance in a way that is not intended or recommended, or because you are using more than prescribed.
Một điểm cần nói rõ ở đây là một người có thể sử dụng một số loại chất nào đó và không bị nghiện hoặc thậm chí là không có bất kỳ rối loạn sử dụng chất nào, theo như Cẩm nang Thống kê và Chẩn Đoán các Rối loạn tâm thần 5 (DSM-5).
To be clear, someone can use substances and not be addicted or even have a substance use disorder, as defined in the Diagnostic and Statistical Manual 5 (DSM 5).
Sử dụng có hại là gì? What Is Harmful Use?
Các chuyên gia sức khỏe xem sử dụng biến thành “lạm dụng” khi việc sử dụng lặp đi lặp lại gây ra các vấn đề hay sự suy giảm sức khỏe nghiêm trọng cho cơ thể, như:
Health officials consider substance use as crossing the line into substance abuse if that repeated use causes significant impairment, such as:
Các vấn đề về sức khỏe. Health issues
Khuyết tật. Disabilities
Không hoàn thành trách nhiệm được giao. Failure to meet responsibilities
Khả năng kiểm soát kém. Impaired control
Sử dụng mang tính nguy cơ. Risky use
Các vấn đề về xã hội. Social issues
Nói cách khác, nếu bạn uống rượu bia tới mức cơ thể bị nôn nao, sử dụng thuốc đến mức không đi học hay đi làm được; hút cần sa nhiều đến mức đánh mất cả bạn bè; sử dụng nhiều hơn mức đã định,… việc sử dụng của bạn có thể đã vượt sang ngưỡng “lạm dụng”.
In other words, if you drink enough to get hangovers; use enough drugs that you miss work or school; smoke enough marijuana that you have lost friends; or drink or use more than you intended to use, your substance use is probably at the abuse level.
Nguy cơ từ các loại ma túy bất hợp pháp. The Dangers of Illegal Drugs
Nói chung, hầu hết mọi người khi nói về lạm dụng chất tức là họ đang muốn nhắc đến việc sử dụng các loại ma túy bất hợp pháp.
Generally, when most people talk about substance abuse, they are referring to the use of illegal drugs.
Các loại ma túy bất hợp pháp không đơn giản chỉ thay đổi tâm trạng của bạn. Chúng có thể khiến bạn suy giảm khả năng đưa ra nhận xét, làm méo mó nhận thức và thay đổi tần suất phản ứng. Tất cả những điều này sẽ khiến bạn gặp nguy hiểm, tai nạn hoặc chấn thương. Các loại ma túy này buộc phải bị cấm ngay từ đầu vì chúng có khả năng gây nghiện hoặc có thể gây ra các hiệu ứng tiêu cực khác về sức khỏe.
Illegal drugs do more than alter your mood. They can cloud your judgment, distort your perceptions, and alter your reaction times, all of which can put you in danger of accident and injury. These drugs got to be illegal in the first place because they are potentially addictive or can cause severe negative health effects.
Việc sử dụng bất kỳ loại chất bất hợp pháp nào cũng đều nguy hiểm và đều bị coi là “lạm dụng”.
Any use of illegal substances is considered dangerous and, therefore, abusive.
Sử dụng nhằm mục đích giải trí có phải là lạm dụng? Recreational Use: Is it Abuse?
Một số người lại cho rằng lâu lâu mới sử dụng hay sử dụng cho “vui” thì không có hại và đơn giản là sử dụng thôi, chứ không phải là lạm dụng. Thành phần ủng hộ mạnh mẽ nhất cho ý kiến này là những người hút cần sa. Những người này cho rằng cần sa không những không gây nghiện mà ngược lại còn mang đến nhiều lợi ích, không giống như các ma túy “độc hại” khác.
Others argue that casual, recreational use of some drugs is not harmful and is merely use, not abuse. The most vocal of the proponents of recreational drug use are those who smoke marijuana. They argue that marijuana is not addictive and has many beneficial qualities, unlike the “harder” drugs.
Nhưng các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng cần sa có thể gây tác hại lớn về mặt thể chất, tinh thần và tâm lý hơn người ta tưởng. Hằng năm, mỗi nghiên cứu thực hiện đều chứng minh rằng việc sử dụng cần sa trong một thời gian dài là có hại cho sức khỏe.
But recent research has shown that even marijuana may have more harmful physical, mental, and psychomotor effects than first believed. Each year, new scientific studies find more ways that long-term marijuana use is harmful to your health.
Thêm vào đó, báo cáo của Viện nghiên cứu Quốc gia về Lạm dụng thuốc (NIDA) nêu rõ rằng những người sử dụng cần sa có thể trở nên lệ thuộc về mặt tâm lý và rồi từ đó sẽ nghiện. NIDA ước tính cứ 7 người sử dụng cần sa thì có 1 người trở nên lệ thuộc.
In addition, the National Institute on Drug Abuse (NIDA) reports that marijuana users can become psychologically dependent, and therefore addicted. NIDA estimates that one in every seven users of marijuana becomes dependent.
Sau đây là các loại ma túy bất hợp pháp thường bị lạm dụng nhiều nhất (theo thứ tự) tại Mỹ:
In the United States, the most commonly abused illegal drugs, in order, are:
Cần sa. Marijuana
Hàng đá. Methamphetamine
Cocain. Cocaine
Thuốc gây ảo giác. Hallucinogens
Thuốc lắc hay ma túy Molly. Ecstasy or Molly
Heroin. Heroin
Sau đây là thông tin mô tả kỹ hơn về các loại thuốc này, sử dụng như thế nào, tiếng lóng, hiệu ứng “phê” thuốc và ảnh hưởng lên sức khỏe.
This resource offers more information on most-often-abused drugs, how they are used, their street names, and their intoxicating and health effects:
Các loại thuốc bị lạm dụng phổ biến nhất. Commonly Abused Drugs
Các loại thuốc bị lạm dụng khác. Một số hoàn toàn không phải ma túy. Other Abused Substances: Some Are Not Drugs at All
Người ta có thể sử dụng rượu bia, thuốc kê toa và tất cả các thuốc không kê toa, các chất hít, dung môi và thậm chí là cà phê và thuốc lá đến một mức độ có hại. Thực tế là rất nhiều trẻ em đã lạm dụng chất bằng cách sử dụng chất hít, đơn giản là vì các chất này được tìm thấy hoặc có sẵn trong rất nhiều các sản phẩm, thiết bị gia đình.
Alcohol, prescription, and over-the-counter medications, inhalants and solvents, and even coffee and cigarettes can all be used to harmful excess. In fact, many children have their first encounter with substance abuse by using inhalants, simply because they are found in many common household products and, therefore, readily available.
Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta có nhiều “thuốc dành riêng” và các loại thuốc tổng hợp như cocaine “nhái” (muối tắm) và cần sa tổng hợp (Cỏ Mỹ). Mặc dù chưa liệt vào danh sách bất hợp pháp, nhưng chắc chắn có thể bị lạm dụng và có thể trở nên nguy hiểm.
In today’s culture, we now have “designer drugs” and synthetic drugs, such as fake cocaine (bath salts) and synthetic marijuana, which may not yet be illegal, but can certainly be abused and can possibly be more dangerous.
Cũng có những loại chất bị lạm dụng nhưng không làm thay đổi tâm trạng hoặc không có đặc tính nhiễm độc như anabolic steroids. Việc sử dụng anabolic steroid để tăng cường hiệu suất làm việc hay phát triển cơ bắp và sức mạnh chính là một hành vi lạm dụng do những tác dụng phụ tiêu cực mà hành vi này gây ra, từ mức độ nhẹ là hơi phiền phức đến mức độ nặng ở một số trường hợp là là đe dọa tới mạng sống.
Xem thêm: Yếm Khí Là Gì ? Nghĩa Của Từ Yếm Khí Trong Tiếng Việt Nghĩa Của Từ Yếm Khí Trong Tiếng Việt
There are also substances that can be abused that have no mood-altering or intoxication properties, such as anabolic steroids. The use of anabolic steroids to enhance performance or develop muscles and strength is abusive because of the negative side effects of their use, which can range from merely annoying to life-threatening in some cases.
Nếu chất đó gây hại cho bạn, trong một thời gian dài, thì đó chính là lạm dụng chất.
If it can cause you harm, even in the long term, it is substance abuse.
Về mặt lý thuyết, hầu hết tất cả các loại chất đều có thể bị lạm dụng.
Theoretically, almost any substance can be abused.
Đúng, Rượu bia chính là một loại ma túy. Yes, Alcohol Is a Drug
Đương nhiên, rượu bia là thức uống hợp pháp cho người trên 21 tuổi ở Mỹ và lâu lâu uống vài ly thư giãn với bạn bè thì cũng không có gì sai trái cả. Nhưng, uống ở một mức độ có hại không có nghĩa là uống quá nhiều mà đó là khi việc uống đó có thể trở lạm lạm dụng.
Alcohol is, of course, legal for adults over the age of 21 in the United States, and there is nothing “wrong” with having a couple of drinks with friends or to unwind on occasion. But, it doesn’t take much alcohol to reach a harmful level of drinking, and that is when alcohol use can turn into alcohol abuse.
Nam giới uống từ 5 ly tiêu chuẩn trở lên (4 ly đối với nữa giới) trong bất cứ hoàn cảnh nào đều được xem là uống ở mức “say bí tỉ” gây hại đến thể chất và tinh thần theo nhiều cách khác nhau. Cho dù lâu lâu bạn mới “bí tỉ” một đôi lần thì việc sử dụng này theo đúng định nghĩa, chính là lạm dụng rượu.
Drinking five or more drinks for men (four for women) in any one sitting is considered binge drinking, which can be harmful to your physical and mental health in many different ways. If you even occasionally engage in binge drinking, your alcohol use is by definition alcohol abuse.
Nicotine là loại “ma túy” bị lạm dụng nhiều nhất. Nicotine Is the Most Abused Drug
Nicotine là chất bị lạm dụng nhiều nhất trên thế giới. Mặc dù việc hút thuốc lá đã giảm bớt trong những năm gần đây, ước tính có khoảng 40 triệu người Mỹ vẫn còn nghiện thuốc lá (tức nicotine) mặc cho những tác hại của nó vẫn được công khai rộng rãi hằng ngày.
Nicotine is the single most abused substance in the world. Although smoking has declined in recent years, it is estimated that 40 million Americans are still addicted to nicotine in spite of its well-publicized harmful effects.
Khẳng định lại một lần nữa, không phải chất hợp pháp là sẽ không bị lạm dụng.
Again, just because it is legal, doesn’t mean in can’t be abused.
Thực tế là những tác hại của nicotine phải qua một thời gian lâu dài mới xuất hiện. Đây chính là yếu tố mấu chốt khiến việc lạm dụng thuốc lá trở nên phổ biến.
The fact that the negative health effects of nicotine take a long time to manifest probably plays a role in the wide-spread abuse of tobacco.
Caffein là loại “ma túy” được sử dụng rộng rãi nhất. Caffeine Is the Most Used Drug
Mặc dù nicotine là loại ma túy bị lạm dụng nhiều nhất nhưng caffein mới là loại “ma túy” được sử dụng để thay đổi tâm trạng nhiều nhất trên thế giới. Và đúng thế, uống quá nhiều caffeine có thể gây hại cho sức khỏe. Nó làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư, bệnh tình, và các dị tật sinh sản bao gồm thụ thai chậm và giảm cân nặng sơ sinh.
Whereas nicotine is the most abused drug, caffeine is the most commonly used mood-altering drug in the world. And yes, too much caffeine can be harmful to your health. It has been linked to significantly increased risks of cancer, heart disease, and reproduction abnormalities including delayed conception and lower birth weight.
Các nghiên cứu cũng phát hiện ra sự liên kết giữa caffeine và một số các hội chứng tâm thần, bao gồm rối loạn giấc ngủ và rối loạn lo âu do cà phê gây ra. Bệnh nhân bị chẩn đoán mắc rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn hoảng sợ, mất ngủ nguyên phát và trào ngược dạ dày thường được bác sĩ khuyên nên giảm hoặc ngưng sử dụng caffein thường xuyên.
Studies have also found a link between caffeine use and several psychiatric syndromes, including caffeine-induced sleep disorder and caffeine-induced anxiety disorder. Patients diagnosed with generalized anxiety disorder, panic disorder, primary insomnia, and gastroesophageal reflux are usually advised to reduce or eliminate regular caffeine use.
Tác hại? Is It Causing You Harm?
Đối với nhiều ma túy hợp pháp, ranh giới giữa sử dụng và lạm dụng rất mong manh. Lâu lâu mới uống hay uống một vài ly mỗi ngày sau giờ làm là sử dụng hay lạm dụng? Khởi đầu ngày mới bằng hai tách cà phê là lạm dụng hay sử dụng? Hút một gói thuốc một ngày là bình thường hay lạm dụng?
For many legal substances, the line between use and abuse is not clear. Is having a couple of drinks every day after work to unwind use or abuse? Is drinking two pots of coffee in the morning, to get your day started, use or abuse? Is smoking a pack of cigarettes a day substance abuse?
Nói chung, trong những tính huống này chỉ cá nhân người sử dụng mới biết được đâu là ranh giới giữa lạm dụng và sử dụng. Câu hỏi nên đặt ra cho bản thân ở đây là “Việc này đã gây hại cho mình chưa?”
Generally, in these situations, only the individual himself can determine where use ends and abuse begins. The question to ask yourself is, “Is this causing me harm?”
Xã hội cũng phải trả giá cho Lạm dụng chất. Society Pays a Price for Substance Abuse
Khi nói đến các chất bất hợp pháp, các quốc gia xác định việc sử dụng chúng là có hại và đặt ra các đạo luật cấm đoán. Đây vừa là để bảo vệ sức khỏe của cá nhân đó vừa là để hạn chế các khoản chi phí phát sinh liên quan đến các dịch vụ chăm sóc hoặc điều trị kèm theo, đảm bảo năng suất lao động, ngăn ngừa lây lan dịch bệnh, tội phạm và tình trạng vô gia cư (mặc dù tác động về mặt tội phạm hay pháp lý vẫn còn đón nhận nhiều tranh cãi).
When it comes to illegal substances, society has determined that their use is harmful and has placed legal prohibitions on their use. This is to both protect individuals’ wellbeing and shield society from the costs involved with related healthcare resources, lost productivity, the spread of diseases, crime, and homelessness (although the impact of criminalizing this use has been open to considerable controversy).
Kết luận. Final Thoughts
Việc sử dụng của bạn đã đến mức lạm dụng chưa? Nếu câu trả lời là có, bạn hoàn toàn không lẻ loi. Theo số liệu mới nhất, khoảng 27.1 triệu người Mỹ – tức là cứ 10 người thì có 1 người – đang lạm dụng chất.
Has your substance use become harmful? If you think this may be true for you, you are certainly not alone. According to the latest estimates, about 27.1 million Americans—approximately one in every 10 people—are current substance abusers.
Bạn đang do dự trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ cho việc lạm dụng chất của mình? Lại một lần nữa, bạn không một mình. Trong năm 2015, có khoảng 21.7 triệu người cần được điều trị lạm dụng chất, nhưng chỉ có 3 triệu người thực sự tham gia vào các chương trình điều trị.
Xem thêm: Tiềm Lực Là Gì – Nghĩa Của Từ Tiềm Lực
Are you hesitant to seek help for your substance use? Again, you are not alone. In 2015, an estimated 21.7 million people needed substance use treatment, but only 3 million actually received any treatment.